Brieven lezen zonder stress
Interview met Jade Scheltis en Henk van Dalen
Wie een goede baan, een fijne woning en een goede gezondheid heeft, krijgt vaak weinig brieven van instanties. Voor veel van de inwoners van de Regionale Sociale Dienst Kromme Rijn Heuvelrug (RSD) is dat anders. Afhankelijkheid van meerdere instanties, en problemen op allerlei vlakken in het leven, kunnen zorgen voor stapels brieven op de deurmat. Ook van de RSD zelf. Dit veroorzaakt bij sommige inwoners stress, waardoor brieven ongeopend blijven met alle gevolgen van dien. Samen met het sociale team van de gemeente Zeist is de RSD een experiment gestart gericht op stressreductie rondom de communicatie vanuit de RSD.
“Het traject rondom stressreductie is een initiatief van GGZ in de wijk, waar ik al jaren bij betrokken ben”, vertelt Henk van Dalen, consulent van het sociaal team bij de gemeente Zeist. “Mensen met psychiatrische problemen hebben vaak last van stress, onder andere rondom het thema financiën. Dat is begrijpelijk, want men moet vaak rondkomen van een laag inkomen. Een brief over dit onderwerp voelt dan al snel als een bedreiging, zeker voor mensen die moeite hebben met lezen. Dit probleem speelt ook bij brieven van de RSD. Die gaan namelijk vaak over geldzaken, zoals uitkeringen of schulden. Als er in zo’n brief ook nog wordt gesproken over een mogelijke boete of korting, dan slaan sommige van deze inwoners helemaal dicht.”
Samen de brief openen
“Het sociaal team in Zeist wil samen met de RSD dit hiaat in de begeleiding opvullen”, vertelt Jade Scheltis. Als regisseur activering van de RSD, met een achtergrond in de geestelijke gezondheidszorg, begeleidt ze inwoners in Zeist. “We zijn bij onze doelgroep gestart met een traject gericht op stressreductie. Het sociaal team van Zeist kan daarvoor inwoners bij de RSD aanmelden. We spreken dan met de inwoner af om een jaar lang geen direct contact op te nemen vanuit de RSD. Al het contact verloopt een jaar lang via een tussenpersoon van het sociaal team. Die tussenpersoon krijgt bericht als er een brief aankomt en opent die brief van de RSD vervolgens samen met de inwoner. Dit neemt een hoop spanning weg.”
“Een brief over geldzaken voelt al snel als een bedreiging, zeker voor mensen die moeite hebben met lezen.”
Boodschap op maat
Hoe werkt dat in de praktijk? “Als iemand is aangemeld voor stressreductie, dan krijgen onze medewerkers een pop-up te zien bij deze persoon in het systeem”, legt Jade uit. “Dat betekent: niet bellen of mailen, maar contact opnemen met de begeleider in het sociaal team. Met de begeleider overleggen we op welke manier we onze boodschap het beste aan de inwoner kunnen overbrengen. Vaak sturen we een brief naar de begeleider, die deze samen met de inwoner opent en leest. In het geval dat een gesprek wel nodig is tussen de RSD en de inwoner, voeren we het gesprek in bijzijn van de begeleider. Zelf spreken blijkt voor de inwoner soms te belastend te zijn. We proberen hier op deze manier rekening mee te houden.”
Minder stress na een jaar
De RSD en sociaal team Zeist hebben onderzocht of deze aanpak effectief is. “Bij de start van het traject geven mensen een cijfer aan de stress die zij ervaren in het contact met de RSD. Dat gaat niet alleen over brieven, maar ook over telefoontjes bijvoorbeeld. Na een halfjaar en na een jaar stellen we die vraag opnieuw. De stress blijkt bij de meeste deelnemers sterk verminderd”, legt Jade uit. Niet iedereen die het contact met de RSD lastig vindt, komt in aanmerking voor het traject. “We hebben bewust gekozen voor mensen met psychiatrische problemen of een verstandelijke beperking”, vertelt Henk. “Zij krijgen tijdens het traject meer ruimte voor herstel. We hopen dat ze na een jaar zo ver zijn dat ze hun eigen brieven weer kunnen openen en lezen.”
De resultaten
In de grafiek zijn de cijfers te zien die 8 personen gaven aan hun stress rondom contact met de RSD, aan het begin en aan het einde van het traject voor stressreductie. De aanpak begon in april 2020 met een nulmeting van het stresscijfer. In augustus 2020 heeft de RSD de tweede meting uitgevoerd. Let op: Persoon 3 en 8 hadden hetzelfde begin- en eindcijfer. Zij zitten op dezelfde lijn.
- 5: flinke vooruitgang! Bij 5 casussen is het stresscijfer flink gedaald en zijn er concrete stappen gezet.
- 1: hetzelfde 1 casus blijft op hetzelfde stresscijfer, maar de stress ligt nu op ander vlak.
- 2: te vroeg Bij 2 casussen is het te vroeg om verandering te merken.
Deel dit artikel: